Połaniec w dokumencie archiwalnym

Na portalu Polska.pl znajdziemy interesujące dokumenty historyczne na temat Połańca.

Portal od jakiegoś czasu prowadzi dział „Miasta w dokumencie archiwalnym”. Z powiatu staszowskiego na dzień dzisiejszy znajdziemy tam Szydłów i właśnie Połaniec. Dokumentów połanieckich jest naprawdę sporo – są to bezcenne zbiory i źródło wiedzy dla regionalistów. Znajdziemy tam skany dokumentów od XIII do XX wieku opatrzone profesjonalnym komentarzem historyka.

Ponadto na podstronie polaniec.polska.pl możemy zapoznać się z historią Połańca, znajdziemy tam także galerię zdjęć współczesnych.

Poniżej odnośniki do poszczególnych dokumentów archiwalnych.

Przywilej Bolesława Wstydliwego z 18 VI 1264 roku
18 VI 1264, Osiek
Bolesław Wstydliwy nadaje za wierną służbę Mikołajowi synowi Bartka, niegdy wójtowi połanieckiemu, prawo posiadania dziedzicznego wójtostwa i zezwala na założenie miasta na prawie średzkim.

Potwierdzenie praw nadanych Połańcowi przez królów polskich z 13 I 1505 roku
13 I 1505, Nowe Miasto Korczyn
Aleksander Jagiellończyk, król polski, na prośbę mieszczan Połańca potwierdza bez szczegółowego podawania treści przywileje nadane temu miastu przez swoich poprzedników, królów polskich: Kazimierza Wielkiego, Ludwika, Władysława Jagiełłę, Władysława Warneńczyka i Kazimierza Jagiellończyka.

Zwolnienie mieszczan z obowiązku płacenia podatków z 18 IV 1507 roku
18 IV 1507, Kraków
Zygmunt Stary zwalnia mieszczan i innych mieszkańców Połańca od podatków, dawania podwód oraz od innych danin na okres 8 lat z powodu pożaru

Zygmunt I Stary zezwala mieszczanom połanieckim na wybór dodatkowych dwóch rajców miejskich 17 XI 1515 roku
17 XI 1515, Sandomierz
Zygmunt I Stary, król polski, zezwala mieszczanom miasta królewskiego Połańca na wybór dodatkowych dwóch rajców miejskich.

Dożywotnie nadanie młyna w Połańcu Stanisławowi Kloczki 29 VIII 1519 roku
29 VIII 1519, Połaniec
Zygmunt Stary nadaje dożywotnio młyn w Połańcu Stanisławowi Kloczki.

Dokument Zygmunta I z 18 X 1526 roku uwalniający mieszczan Połańca od podatków z powodu pożaru miasta
18 X 1526, Kraków
Zygmunt I, król polski z powodu ostatniego pożaru miasta uwalnia mieszczan Połańca od podatków.

Wyrok mediacyjny Zygmunta Augusta z 4 III 1559 roku dotyczący sporu mieszczan w sprawie transportu soli
4 III 1559, Kraków
Zygmunt August wydaje wyrok mediacyjny w sprawie naruszenia przez kupców połanieckich prawa składu miasta Sandomierza w kwestii transportu soli.

Szczegółowy opis miasta w dokumencie lustracyjnym z 1564 roku
1564, Połaniec
Szczegółowe opisanie miasta Połaniec wraz z jego przywilejami oraz wszystkimi gruntami i łąkami należącymi do miasta

Nadanie Połańcowi prawa do jarmarku w dniu św. Jadwigi 25 V 1593 roku
25 V 1593, Warszawa
Zygmunt III Waza nadaje miastu Połaniec prawo do trzeciego jarmarku w dniu św. Jadwigi.

Lustracja miasta Połańca z 1664 roku
1664, Połaniec
Szczegółowe opisanie miasta Połaniec wraz z jego przywilejami oraz wszystkimi gruntami i łąkami należącymi do miasta.

Uniwersał połaniecki z 7 V 1794 roku urządzający powinności gruntowe włościan
7 V 1794, obóz pod Połańcem
Uniwersał Tadeusza Kościuszki, Najwyższego Naczelnika Siły Zbrojnej Narodowej, zapewniający chłopom opiekę rządową, wolność osobistą (możliwość opuszczenia wsi po wypełnieniu zobowiązań), nieusuwalność z ziemi o ile wypełnili świadczenia na rzecz dworu, zmniejszenie pańszczyzny, a chłopom będącym w wojsku powstańczym jej zawieszenie na okres powstania.


Uniwersał Połaniecki. Źródło: www.Polska.pl

Jedna sekcja wieloarkuszowej mapy Galicji Zachodniej z lat 1796-1799 ukazująca kartografię miasta Połańca
1796-1799, Galicja Zachodnia
Prezentowana mapa to jedna sekcja wieloarkuszowej mapy Galicji Zachodniej, sporządzonej przez zespół geometrów i kartografów austriackich, kierowany przez Ignaza Georga von Metzburga. Na arkuszu tym ukazano położenie sytuacyjne Połańca i okolicznych miast: Bogorii, Klimontowa i Sandomierza.

Mapa gruntów Dóbr Narodowych Folwarku Połanieckiego Ekonomii Osieckiej z 30 V 1812 roku
30 V 1812, Połaniec
Mapa gruntów Dóbr Narodowych Folwarku Połanieckiego w ekonomii Osiek, dzielonych na osady dla nowych kolonistów.

Mapa rzeki Wisły od Tyńca do Solca Radomskiego z lat 1813-1814
1813-1814, Księstwo Warszawskie
Jedna z sekcji ośmioarkuszowej mapy biegu rzeki Wisły od Tyńca do Solca Radomskiego, sporządzonej przez kapitana sztabowego wojsk rosyjskich barona Pritvica.

Dokument z 10 I 1819/30 XI 1821 roku przedstawiający listę monet z kasy ekonomicznej znalezionych podczas jej rewizji
10 I 1819/30 XI 1821, Połaniec
Dozorca miast w dozorstwie drugim województwa sandomierskiego dokonuje rewizji kasy ekonomicznej Połańca i sporządza wykaz znajdujących się w kasie monet. Feliks Saniewski, radny i kasjer miasta Sandomierza, sporządza na koszt kasjera Połańca rachunek kasy miejskiej miasta narodowego Połańca z funduszów gminnych i przechodnich za 1821 r., poświadczony przez komisarza delegowanego do obwodu sandomierskiego.

Opisanie historyczne oraz topograficzno-statystyczne miasta narodowego Połańca z 7 VI 1820 roku
7 VI 1820, Połaniec
Przedstawienie, na podstawie reskryptu Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych i Duchownych, wiadomości statystycznych o mieście narodowym Połaniec.

Ogólny wykaz intrat i szacunków z dóbr Klucza Połanieckiego w ekonomii Osiek z 16 VIII 1830 roku
16 VIII 1830, Połaniec
Ogólny wykaz intraty i szacunku dóbr Klucza Połanieckiego w ekonomii Osiek w powiecie staszowskim w obwodzie i województwie sandomierskim z 1830 r. sporządzony w związku z planowaną sprzedażą części dóbr narodowych.

Dokumenty dotyczące remontu mostu na rzece Czarnej w Połańcu z 1833 roku
20 V, 24 VI, 8 VIII 1833, Radom, Warszawa
Dokumenty z akt Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych dotyczące remontu mostu na rzece Czarnej w Połańcu.

Inwentarz majątku probostwa z 1859 roku
1859, Połaniec
Inwentarz majątku probostwa połanieckiego sporządzony przy okazji oddania go w dzierżawę WP. Gadomskim.

Protokół z 30 IX 1862 roku potwierdzający wolę wyboru na nowego rabina Simche Salomona Spirę
30 IX 1862, Połaniec
Protokół stwierdzający, iż w Magistracie miasta Połańca stawili się „Starozakonni Dozorcy Bożniczni i parafianie Okręgu Połaniec i jednomyślnie oświadczyli życzenie, aby starozakonny Simcha Salomon Spira nadal obowiązki rabina spełniał”.

Wiadomości statystyczne i ogólne o mieście Połańcu z lat 1864/1865
21 XI/3 XII 1864; 29 III/10 IV 1865, Połaniec
Władze miasta Połańca sporządzają na reskrypt Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych wykaz statystyczny dotyczący praw i obowiązków gruntowych jego mieszkańców wraz z tabelą zawierającą wiadomości ogólne o mieście i jego mieszkańcach.

Tabela likwidacyjna z 1870 roku na część miasta Połaniec znajdującego się w radomskiej guberni
1870, Połaniec
Tabela likwidacyjna na część miasta Połaniec znajdującego się w guberni radomskiej, w powiecie sandomierskim.

Fragment Liber beneficiorum Jana Długosza dotyczący kaplicy w Połańcu
Fragment spisu uposażeń diecezji krakowskiej tzw. Liber Beneficiorum Jana Długosza. Zapiska ta dotyczy potwierdzenia konsekracji kolegiaty pod wezwanie NMP w Sandomierzu, której dokonał arcybiskup gnieźnieński Piotr w 1191 r. za panowania Kazimierza Sprawiedliwego. W cytowanym przez Długosza dokumencie wśród miejscowości wyznaczonych na uposażenie tejże kolegiaty pojawia się informacja o kaplicy w Połańcu.

Spis kasztelanów połanieckich
Spis kasztElanów połanieckich od 1227 do 1792 roku.

Elektrownia w Połańcu
Opis elektrowni w Połańcu.

Źródło: www.Polska.pl